ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Οι μεταστατικοί όγκοι εγκεφάλου είναι γνωστοί και ως δευτερεύοντες όγκοι εγκεφάλου και αποτελούν αναπτύξεις που οφείλονται στην εξάπλωση καρκινικών κυττάρων (μετάσταση) στον εγκέφαλο από κάποιο άλλο μέρος του σώματος.
Τα καρκινικά κύτταρα απομακρύνονται από τον πρωτογενή όγκο και μεταφέρονται στον εγκέφαλο, συνήθως μέσω της κυκλοφορίας του αίματος. Στη συνέχεια, περνούν στο τμήμα του εγκεφάλου που ονομάζεται εγκεφαλικά ημισφαίρια ή στην παρεγκεφαλίδα.
Ο καρκίνος μπορεί επίσης να εξαπλωθεί στη σπονδυλική στήλη, οπότε και κάνουμε λόγο για μεταστατικούς όγκους της σπονδυλικής στήλης.
Οι μεταστατικοί όγκοι εγκεφάλου είναι πέντε φορές πιο συχνοί από τους πρωτογενείς όγκους εγκεφάλου, δηλαδή αυτούς που αναπτύσσονται αρχικά στον εγκέφαλο.
Από τη στιγμή που σχηματιστούν, οι μεταστατικοί όγκοι του εγκεφάλου μπορούν να αναπτυχθούν ταχέως, ασκώντας πίεση ή καταστρέφοντας τους γύρω εγκεφαλικούς ιστούς. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ένας ασθενής μπορεί να αναπτύξει πολλαπλούς μεταστατικούς όγκους σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου.
Ποια είναι τα σημάδια και συμπτώματα του μεταστατικού όγκου εγκεφάλου;
Τα πιο κοινά σημάδια και συμπτώματα που θα παρουσιάζει ένα άτομο με μεταστατικό όγκο εγκεφάλου είναι τα εξής:
- Πονοκέφαλοι
- Επιληπτικές κρίσεις
- Αδυναμία στα άνω ή τα κάτω άκρα
- Διαταραχές στην ισορροπία
- Απώλεια μνήμης
- Προβλήματα ομιλίας
- Μεταβολές στη συμπεριφορά και την προσωπικότητα
- Θολή όραση ή διπλωπία (γενικές διαταραχές όρασης)
- Αίσθημα μουδιάσματος
- Απώλεια ακοής
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για μεταστατικούς όγκους εγκεφάλου;
Οι παράγοντες κινδύνου για μεταστατικούς όγκους εγκεφάλου αφορούν στην ηλικία άνω των 45 ετών, ενώ τα άτομα άνω των 65 ετών έχουν τις περισσότερες πιθανότητες ανάπτυξης όγκων.
Περίπου το 1/3 των ασθενών που νοσούν από κάποιον άλλον τύπο καρκίνου θα αναπτύξουν έναν ή περισσότερους μεταστατικούς όγκους εγκεφάλου.
Πώς μπορούν να διαγνωσθούν οι μεταστατικοί όγκοι εγκεφάλου;
Οι μεταστατικοί όγκοι εγκεφάλου αλλά και της σπονδυλικής στήλης συνήθως δεν διαγιγνώσκονται έως ότου εμφανιστούν τα συμπτώματα.
Η αξιολόγηση πραγματοποιείται από νευροχειρουργό, ο οποίος θα θέσει τη διάγνωση μέσω των παρακάτω εξετάσεων:
- Φυσική εξέταση: Αφού συγκεντρώσει πληροφορίες σχετικά με τα συμπτώματα, καθώς και το προσωπικό και οικογενειακό ιατρικό ιστορικό του ασθενούς, ο γιατρός προχωρά σε φυσική εξέταση, η οποία περιλαμβάνει έλεγχο της όρασης και των αντανακλαστικών.
- Νευρολογικός έλεγχος
- Υπολογιστική τομογραφία (CT ή CAT scan)
- Μαγνητική τομογραφία (MRI)
- Απεικόνιση του τανυστή διαχύσεως (DTI – Diffusion Tensor Imaging): Αυτή η εξέταση επιτρέπει στον χειρουργό και την ομάδα θεραπείας να οπτικοποιήσει το κύκλωμα (ή την καλωδίωση) του εγκεφάλου για να καθοδηγήσει τη χειρουργική επέμβαση. Οι εικόνες αυτές μπορούν στη συνέχεια να φορτωθούν σε συστήματα πλοήγησης που χρησιμοποιούνται στο χειρουργείο και χρησιμεύουν ως ένα είδος GPS και χάρτη για τον χειρουργό.
- Βιοψία
Μεταστατικοί Όγκοι Εγκεφάλου – Θεραπεία
Όσον αφορά στους μεταστατικούς όγκους εγκεφάλου, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως πρόκειται για μια θεραπεύσιμη και καλά ελεγχόμενη κατάσταση.
Ανάλογα με το περιστατικό και τα χαρακτηριστικά του κάθε ασθενούς, διαμορφώνεται η βέλτιστη μέθοδος θεραπείας. Έτσι, ο νευροχειρουργός θα ορίσει την κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη τους παρακάτω παράγοντες:
- Τον τύπο του πρωτογενούς καρκίνου και την ανταπόκριση του ασθενούς στη θεραπεία και την τρέχουσα κατάσταση.
- Τη θέση και τον αριθμό των μεταστατικών όγκων στον εγκέφαλο ή τη σπονδυλική στήλη.
- Τη γενική υγεία, καθώς και τις προτιμήσεις του ασθενούς όσον αφορά στις προτεινόμενες επιλογές θεραπείας.
- Τα συμπτώματα που εκδηλώνει ο ασθενής.
Γενικά, οι επιλογές θεραπείας για τα άτομα με μεταστατικούς όγκους εγκεφάλου μπορεί να είναι:
- Χημειοθεραπεία
- Χειρουργική επέμβαση
- Στερεοτακτική ακτινοθεραπεία
- Θεραπεία με ακτινοβολίες