ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Η νευραλγία τριδύμου νεύρου είναι μία ιδιαίτερα επώδυνη κατάσταση που εντοπίζεται, συνήθως, στη μία πλευρά του προσώπου. Πρόκειται για μία χρόνια νευρολογική πάθηση, η οποία οφείλεται στη δυσλειτουργία των ηλεκτρικών εκφορτίσεων από τα κύτταρα του τριδύμου νεύρου.
Παρουσιάζεται, κυρίως, σε ανθρώπους ηλικίας άνω των 50 ετών, ενώ, σε σχέση με τους άντρες, οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα.
Τι είναι το τρίδυμο νεύρο;
Το τρίδυμο νεύρο αποτελεί το πέμπτο νεύρο στην περιοχή του κρανίου. Είναι υπεύθυνο για τη νεύρωση του μεγαλύτερου μέρους του προσώπου, ενώ παράλληλα παρέχει κινητική νεύρωση στους μασητήρες.
Διακρίνεται σε τρεις κλάδους (εξ ου και η ονομασία «τρίδυμο»):
- Οφθαλμικός
Νευρώνει αισθητικά τη μετωπιαία περιοχή και την περιοχή γύρω από τον οφθαλμό. - Άνω Γναθιαίος
Νευρώνει αισθητικά την άνω γνάθο, το μάγουλο, το χαμηλότερο τμήμα της ρινός, το ανώτερο χείλος, την άνω οδοντοστοιχία και τα αντίστοιχα ούλα. - Κάτω Γναθιαίος
Νευρώνει αισθητικά την κάτω γνάθο, το κάτω χείλος, την κατώτερη οδοντοστοιχία και τα αντίστοιχα ούλα.
Υπάρχουν δύο τρίδυμα νεύρα, ένα σε κάθε πλευρά του προσώπου, και μέσω αυτών επιτυγχάνεται η μεταφορά της αίσθησης της αφής, καθώς και του πόνου.
Τύποι Νευραλγίας Τριδύμου Νεύρου
Οι τύποι της νευραλγίας τριδύμου νεύρου είναι δύο:
- Νευραλγία Τριδύμου Νεύρου 1 –Εμφανίζεται ξαφνικά με οξύτατο πόνο, ο οποίος συχνά περιγράφεται από τους ασθενείς σα «διαπεραστικό ηλεκτρικό ρεύμα». Η ένταση του πόνου είναι τόσο μεγάλη που μπορεί να δημιουργήσει μία κατάσταση σοκ στον πάσχοντα. Τις περισσότερες φορές ο πόνος διαρκεί μερικά δευτερόλεπτα ή και λίγα λεπτά και υποχωρεί απότομα. Το επεισόδιο παρουσιάζεται ετερόπλευρα, ωστόσο στο 3% των ασθενών ο πόνος εντοπίζεται αμφοτερόπλευρα.
- Νευραλγία Τριδύμου Νεύρου 2 (άτυπη) – Σε σχέση με τη ΝΤ1, εδώ ο πόνος έχει μεγαλύτερη διάρκεια και ένταση. Ο ασθενής βιώνει μία κατάσταση που ομοιάζει με «μαχαιριές» στο πρόσωπο.
Η μία περίπτωση μπορεί να διαδέχεται την άλλη ή να συμβαίνουν συγχρόνως, δημιουργώντας μία αφόρητη κατάσταση για το άτομο που έχει προσβληθεί.
Νευραλγία Τριδύμου Νεύρου – Αίτια
Δεν έχει αποσαφηνιστεί η ακριβής αιτιολογία για την εμφάνιση της νευραλγίας τριδύμου νεύρου. Η παθοφυσιολογία της πιθανόν αφορά στην πίεση που ασκείται από κάποιο αγγείο στο τρίδυμο νεύρο, στο σημείο που αυτό εκφύεται από το εγκεφαλικό στέλεχος.
Άλλες περιπτώσεις που θεωρούνται πιθανές αιτίες για την εμφάνιση της πάθησης είναι:
- Υπόλειμμα αρτηρίας που δημιουργήθηκε κατά την εμβρυϊκή φάση
- Φθορά του τριδύμου νεύρου (εκφυλισμός)
- Δυσπλασίες στις αρτηρίες
- Ανευρύσματα
- Όγκοι
- Σκλήρυνση κατά πλάκας
- Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις
Συμπτώματα
Το κυριότερο σύμπτωμα που χαρακτηρίζει τη νευραλγία τριδύμου νεύρου είναι ο οξύς πόνος. Ανάλογα με τον τύπο της νόσου, ο πόνος μπορεί να είναι είτε αιφνίδιος, σύντομος και διαξιφιστικός είτε μεγαλύτερης διάρκειας, σταθερός και καυστικός. Τα ερεθίσματα που τον ενεργοποιούν συνήθως είναι το μειδίαμα, το ξύρισμα, το άγγιγμα, η μάσηση, το βούρτσισμα των δοντιών, η ομιλία, κ.α.
Ανάμεσα στα επεισόδια, ο ασθενής απαλλάσσεται από τον πόνο, ενώ κάποιες φορές μπορεί να τον εντοπίζεται πιο ήπια. Η διάρκεια της νόσου κυμαίνεται από μερικές ώρες μέχρι και εβδομάδες ή μήνες.
Εάν δεν αντιμετωπιστεί, με την πάροδο του χρόνου, η ένταση των συμπτωμάτων της νευραλγίας επιδεινώνεται.
Ο πόνος που βιώνει ο ασθενής θεωρείται ισχυρότερος από την καρδιακή προσβολή ή τον τοκετό και είναι τόσο ανυπόφορος που συχνά οδηγείται στην αυτοκτονία.
Νευραλγία Τριδύμου Νεύρου – Διάγνωση
Η διάγνωση της νευραλγίας τριδύμου νεύρου πραγματοποιείται από εξειδικευμένο νευροχειρουργό και περιλαμβάνει τη λήψη ιατρικού ιστορικού του ασθενούς, καθώς και νευρολογική εξέταση. Για τον αποκλεισμό παθήσεων που προκαλούν οξύ πόνο (π.χ. όγκοι εγκεφάλου), καθώς και της σκλήρυνσης κατά πλάκας, είναι απαραίτητη η διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας.
Θεραπεία
Η θεραπεία της νευραλγίας τριδύμου νεύρου περιλαμβάνει:
- Φαρμακευτική αγωγή
Αντιεπιληπτικά σε συνδυασμό με αντικαταθλιπτικά φάρμακα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Ωστόσο, στον τύπο 2 της νόσου η αποτελεσματικότητά τους είναι περιορισμένη. Σε πιο σοβαρά περιστατικά ο γιατρός χορηγεί οπιοειδή, μορφίνη, κ.α. - Χειρουργική αντιμετώπιση
Αποτελεί θεραπεία εκλογής όταν τα συμπτώματα επιμένουν παρά τη συντηρητική θεραπεία. Η πιο αποτελεσματική επεμβατική μέθοδος είναι η μικροχειρουργική αποσυμπίεση του τριδύμου νεύρου. Πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία και κατά την επέμβαση απομακρύνεται το αγγείο που ασκεί πίεση στο νεύρο. Η επέμβαση διενεργείται μέσω κρανιοτομίας που πραγματοποιείται στην περιοχή πίσω από το αυτί. Το ποσοστό επιτυχίας της συγκεκριμένης επέμβασης είναι μεγαλύτερο από 92%. Ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο για περίπου 4 ημέρες, ενώ 10 μέρες μετά την επέμβαση είναι σε θέση να επιστρέψει στις δραστηριότητές του. - Y-Knife / Cyber Knife (Στερεοτακτική ακτινοβολία)
Η μέθοδος αυτή δεν εξασφαλίζει μόνιμα αποτελέσματα, καθότι το 50% των υποβληθέντων παρουσιάζουν τη νόσο σε διάστημα 3 ετών μετά την επέμβαση. Η διαδικασία πραγματοποιείται μέσω στοχευμένης ακτινοβολίας στο τρίδυμο νεύρο στο σημείο έκφυσής του από τον εγκέφαλο.
